Prawo pierwokupu w gospodarowaniu gminnym zasobem nieruchomości

Prawo pierwokupu niesie ze sobą szereg wyzwań, z którymi muszą mierzyć się zarówno sprzedający, jak i kupujący nieruchomości. Jednym z najistotniejszych jest konieczność dostosowania się do określonych procedur i terminów.

Podczas proponowanego szkolenia przedstawimy w ujęciu praktycznym instytucję prawa pierwokupu w odniesieniu do nieruchomości wchodzących w skład zasobu publicznego. Omówimy zarówno przypadki pierwokupu ustawowego przysługującego gminie, jak i przypadki pierwokupu przysługującego innym podmiotom do nieruchomości zbywanych przez gminę.

Odpowiemy m.in. na pytania:

• Jak działa prawo pierwokupu nieruchomości przez gminy w praktyce?
• Kiedy gmina nie może skorzystać z prawa pierwokupu?
• Jakie są skutki pominięcia prawa pierwokupu przez gminę?
• Jak ustalić, czy gminie przysługuje prawo pierwokupu?
• Jak zweryfikować, czy poza gminą, prawo pierwokupu nie przysługuje również innym podmiotom?

• Prezentacja przepisów regulujących ustawowe prawo pierwokupu nieruchomości.
• Porównanie i wskazanie różnic między pierwokupem, odkupieniem a pierwszeństwem do nabycia nieruchomości.
• Omówienie rodzajów nieruchomości, wobec których gmina ma ustawowe prawo pierwokupu.
• Omówienie kwestii pierwokupu a sprzedaży nieruchomości w szczególnych przypadkach np. na obszarze rewitalizacji oraz sprzedaż nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków.

1. Konstrukcja prawa pierwokupu oraz zasady wykonywania pierwokupu przez uprawnionego:
   1. Omówienie prawa pierwokupu w świetle przepisów kodeksu cywilnego.
   2. Praktyczne porównanie prawa pierwokupu z innymi uprawnieniami prowadzącymi do nabycia własności nieruchomości:
      1. prawo pierwokupu a prawo odkupu – praktyczne porównanie;
      2. prawo pierwokupu a prawo pierwszeństwa do nabycia nieruchomości – praktyczne porównanie;
      3. prawo wykupu – czy uprawnienie do „wykupu” nieruchomości funkcjonuje w systemie prawnym i jaki jest jego zakres?
   3. Zbieg uprawnień wielu podmiotów z tytułu ustawowego prawa pierwokupu: w jakich sytuacjach może do niego dojść i jak kształtuje się kolejność do wykonania uprawnienia.
   4. Dziedziczenie uprawnień z tytułu prawa pierwokupu.
   5. Czy korzystający z prawa pierwokupu posiada możliwość kwestionowania ceny umownej i jakie są warunki realizacji takich żądań.
   6. Czy korzystający z prawa pierwokupu odpowiada za zobowiązania ciążące na nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy?
   7. Umowne prawo pierwokupu – zasady ustanawiania i realizacji w świetle aktualnego orzecznictwa.
2. Gmina jako podmiot uprawniony do pierwokupu lub zobowiązany do uwzględnienia pierwokupu przy sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład zasobu publicznego. Omówienie przypadków i zasad realizacji pierwokupu ustawowego:
   1. Prawo pierwokupu przysługujące dzierżawcy nieruchomości rolnej na podstawie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.
   2. Prawo pierwokupu przysługujące gminie w przypadku sprzedaży gruntów wspólnoty gruntowej na podstawie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.
   3. Prawo pierwokupu przysługujące gminie w przypadku sprzedaży nieruchomości niezabudowanej na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami.
   4. Prawo pierwokupu przysługujące gminie w przypadku sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, przeznaczonej na cele publiczne lub położonej na obszarze rewitalizacji na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami.
   5. Prawo pierwokupu przysługujące gminie na podstawie przepisów ustawy o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych (Dz.U. z 2023 r. poz. 28).

Pracownicy samorządu terytorialnego, w szczególności zaś pracownicy urzędów gmin i urzędów miast, wydziałów gospodarki nieruchomościami, zajmujący się zbywaniem nieruchomości, chcący zaktualizować/usystematyzować swoją praktyczną wiedzę w zakresie procedur monitorowania i realizacji prawa pierwokupu.

Doświadczony trener, od 2008 roku prowadzi wysoko oceniane szkolenia z zakresu gospodarki nieruchomościami publicznymi i obrotu nieruchomościami. Absolwent aplikacji sądowej. Autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu gospodarowania nieruchomościami publicznymi, cywilno-prawnych aspektów obrotu nieruchomościami i zamówień publicznych w gospodarce nieruchomościami.